Poster bộ phim Mã Y của Hàn Quốc
Bài viết này chỉ là cảm nhận trong một thoáng, về hai nền điện
ảnh ở rất gần nhau, cùng nằm trong khu vực Đông Nam Á: Việt Nam
và Hàn Quốc, chứ không hẳn là một bài viết mổ xẻ và phân tích một cách có hệ thống. Thoáng cảm nhận này vừa được khơi dậy khi tôi,
lần đầu tiên, thấy mình bị cuốn hút một cách mãnh liệt vào bộ phim truyền hình
Mã Y (The Horse Doctor) dài 60 tập, đang làm mưa làm gió trên màn ảnh nhỏ của Hàn
Quốc. Hiện giờ, nó đang được trình chiếu
đến tập 23 và chỉ chừng ấy thôi, đã đủ để khẳng định nó là một kiệt tác. Nó đã nói lên được rất nhiều điều về nền nghệ
thuật thứ bảy của quốc gia này, và qua đó, phần nào phản ánh được diện mạo và sức
khỏe của đất nước này ở các phương diện khác.
Trái với sự hờ hững đó đối với nền điện ảnh Hàn của tôi, có
thể nói, tôi là người thủy chung đến mức độ cực đoan với nền điện ảnh Việt. Tôi yêu thích điện ảnh Việt thuần bằng trái
tim và bỏ mặc lý trí. Ngoài phim ảnh Mỹ
mà tôi xem thường xuyên từ dịch vụ online của Netflix, tôi hầu như chỉ chịu bỏ
thời gian để xem phim Việt mà thôi, dẫu rằng không phải là tôi không nghe, không
đọc được những lời chê bai thẳng thừng và thậm tệ từ đa số người Việt : Phim Việt dở quá. Dẫu ưu ái điện ảnh Việt đến mức độ thiên vị và
"ngoan cố" như thế, nhưng nếu phải nói thực về nó, tôi vẫn buộc phải nói
rằng: Thực tế là phim Việt dở thật. Từ trước đến nay, không có nhiều bộ phim Việt
để xem, để thích và để nhớ, chứ chưa kể đến những bộ phim để đời. Trong một vài năm gần đây, chỉ có một vài bộ
phim gây được ít nhiều chú ý như Cánh Đồng Bất Tận, Để Mai Tính, Hot Boy Nổi Loạn...
Diễn Viên Jo Seung Woo - vai nam chánh trong phim Mã Y
Quay trở lại với bộ phim truyền hình nhiều tập Mã Y của Hàn
Quốc mà tôi vừa đề cập đến ở trên, mặc dù mới được xem chưa được phân nửa số tập
phim, nhưng tôi đã thấy được rất nhiều điều.
Điều trước tiên phải nói là tính hấp dẫn. Tính hấp dẫn này xuất hiện sớm ngay ở tập đầu
và cuốn hút khán giả vào cuộc hành trình dài đăng đẳng mà nó sắp dẫn dắt khán
giả đi theo mình. Sau sự hấp dẫn ban đầu
đó, mỗi tập phim lại có sự hấp dẫn riêng của nó có khả năng duy trì sự thích thú
và quan tâm của khán giả. Ngay khi mỗi tập
phim kết thúc, khán giả có ngay cảm giác mong đợi tập tiếp theo để được đồng hành
với số phận của các nhân vật. Đó là điều
mà ta hầu như không còn tìm được ở các phim bộ truyền hình VN hôm nay. Phim bộ VN hôm nay được sản xuất nhiều và ồ ạt,
nhưng đa số lại dài và tẻ nhạt đến mức độ là sau một vài tập đầu, người xem
thường bỏ cuộc. Cũng có bộ phim duy trì được
sự theo dõi của khán giả được nhiều tập hơn, nhưng càng về sau sự hấp dẫn càng
cạn kiệt dần và người xem đành phải bỏ cuộc trước khi nó kết thúc.
Diễn viên Lee Yo Won - vai nữ chính của phim Mã Y
Nhiều người cho rằng những bộ phim bộ Hàn Quốc cuốn hút là
do chất "sến" của chúng: Đa số
chúng có một nội dung mang nhiều tính bi thương hay lãng mạn cực đỉnh. Xét cho cùng, tính lãng mạn hay bi thương đều
là những thủ pháp nghệ thuật trong việc xây dựng nên một tác phẩm nghệ thuật. Điều quan trọng cần xét đến chính là hiệu quả
tác động của chúng như thế nào. Nếu chúng
tác động được một cách mạnh mẽ đến tâm tình của người xem, làm họ dõi theo và
khóc, cười cùng nhân vật, có thể xem như chúng đã hoàn thành sứ mệnh văn hóa của
mình: Làm phong phú và truyền xúc cảm
cho thế giới tâm hồn của người xem.
Ở tính chất bi thương (hay thường được gọi một cách bình dân
là "sến") của các tác phẩm nghệ thuật, tôi có một sự bất đồng rất lớn
đối với một số người xem, vốn thường buông ra những lời nhận xét rất vô nghĩa như
"sao buồn quá" hay "sao thảm thiết quá". Dĩ nhiên, không khó để chúng ta hiểu rằng đó
là những người không có khả năng cảm thụ văn chương và nghệ thuật. Thật buồn cười và thật phi lý khi ta thưởng
thức một tác phẩm văn chương hay nghệ thuật mà lại luôn mong đợi rằng chúng sẽ
làm mình vui hay không được phép làm mình buồn.
Những tác phẩm kinh điển của thế giới tồn tại qua hàng bao
thế kỷ hầu hết là những tác phẩm có tính chất bi kịch được đẩy cao đến đỉnh điểm. Chẳng hạn như Romeo và Juliet, Những Con Chim
Ẩn Mình Chờ Chết, Thằng Gù Nhà Thờ Đức Bà,
Những Người Khốn Khổ, Cội Rễ, Hãy Để Ngày Ấy Lụi Tàn... Trong khi chưa có một tác
phẩm điện ảnh hay truyền hình nào của VN thực sự thực hiện thành công được điều
này, thì ở lĩnh vực sân khấu, đã có ít nhất hai tác phẩm làm được điều này,
theo ý của riêng tôi. Đó là vở Lôi Vũ của
Tào Ngu (Trung Quốc), và mới đây nhất, trên sân khấu kịch Sống ở hải ngoại là vở
Giông Tố của nhà văn Vũ Trọng Phụng.
Một điểm không thể không nói đến và nó đóng góp một phần rất
lớn cho sự thành công của các bộ phim Hàn chính là diễn xuất của diễn viên: chân thực, tinh tế và sâu sắc. Qua bộ phim Mã Y này, cũng như qua một số bộ
phim khác của Hàn Quốc mà tôi đã xem, tôi nhận ra một khoảng cách khá xa giữa
khả năng diễn xuất của diễn viên Việt và diễn viên Hàn. Có thể thấy rằng các diễn viên Hàn đã sống với
nhân vật của mình nhiều hơn, tập trung đầu tư cho vai diễn của mình nhiều hơn. Nói chung, họ đã lao động nghệ thuật thật sự
nghiêm túc và gian khổ để tạo dựng nên một tác phẩm có thể để lại dấu ấn trong
lòng khán giả. Các diễn viên Việt Nam
không hẳn là không có ai như thế, nhưng thực tế là con số đó rất ít. Nhan nhản đi qua màn hình của các bộ phim là
các diễn viên xinh đẹp mà ta không chắc là họ có thực sự hiểu được là họ đang
diễn đạt điều gì không.
+Seung-woo.jpg)
Hiện nay, trong khi lượng phim điện ảnh của Hàn Quốc sản xuất
hàng năm ngày càng lớn và thị trường trên thế giới của chúng ngày càng được mở
rộng, thì số phim của VN lại không đủ để lấp đầy mười đầu ngón tay. Trong số các tác phẩm điện ảnh VN hiếm hoi có
thể ra đời và ghi được một chút dấu ấn nào đó, phần lớn lại được đạo diễn và sản
xuất bởi các đạo diễn Việt Kiều. Chẳng hạn
như đạo diễn Lưu Hùynh với Áo Lụa Hà Đông (2006), Huyền Thoại Bất Tử (2009), Lấy
Chồng Người Ta (2012), đạo diễn Charlie Nguyễn với Dòng Máu Anh Hùng (2009), Để
Mai Tính (2010), Long Ruồi (2011)... Gần
đây nhất, phải kể đến bộ phim điện ảnh có màu sắc và khung cảnh tuyệt đẹp, cùng
với những xảo thuật điện ảnh tuyệt vời "Thiên Mệnh Anh Hùng" của đạo
diễn Victor Vũ. Victor Vũ là đạo diễn Việt
Kiều trở về VN kể từ năm 2009 và đã ghi được dấu ấn qua ba bộ phim Chuyện Tình
Xa Xứ, Giao Lộ Định Mệnh và Cô Dâu Đại Chiến.
Về lãnh vực phim truyền hình, trong khi phim truyền hình Hàn
có chất lượng nghệ thuật, hình ảnh, nội dung ngày càng xuất sắc, cùng với sức
cuốn hút ngày càng lớn và thị phần khán giả ngày càng mở rộng, cũng như ngày càng
có nhiều các nam, nữ tài tử trở thành thần tượng được các khán giả ngưỡng mộ, đặc
biệt là các khán giả tuổi vị thành niên, thì những bộ phim truyền hình VN, tuy
vẫn được ra đời với số lượng ngày càng lớn, nhưng chất lượng lại phát triển
theo tỉ lệ nghịch và các nhân vật ngày càng trở nên nhạt nhòa không sức sống. Tìm được một bộ phim truyền hình Việt ngày hôm
nay có đủ sức cuốn hút để có thể xem từ đầu đến cuối mà không bỏ ngang không là
một việc dễ dàng.
Jeffrey Thai
Các bài viết liên quan:
No comments:
Post a Comment